Το 1463 οι Τούρκοι είχαν καταλάβει τη Ναύπακτο. Το κάστρο της έπεσε στις 28 Αυγούστου του 1499.
      Βαριόμοιρη και πολυστέναχτη ήταν η ζωή όλης της Ρωμιοσύνης στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ίδια και απαράλλαχτη και στα Κράβαρα, δεν ξεχώριζε και στην Αμπελακιώτισσα. Δεν ήταν μόνο ο βρόγχος της σκλαβιάς που κατατυραννούσε τούτα τα μέρη, ήταν και η αβάσταχτη φτώχεια. Τα βράχια, όσο και να προσπαθούσαν, δεν άλλαζαν και δεν έδιναν ψωμί, και από βράχια και πέτρες δε στερείται η Αμπελακιώτισσα. Άπιαστο όνειρο των κατοίκων ήταν να χορτάσουν το ψωμί οι φαμελιές τους. Και εκείνο το λίγο που οικονομούσαν, με αίμα και ιδρώτα, τους το αφαιρούσαν τις πιο πολλές φορές οι Τούρκοι που τους έπαιρναν τη λειψή μπουκιά από το στόμα.
      Στην Άνω Χώρα είχε την έδρα του ο Αγάς και κάποτε ο Πασάς. Στο χωριό μας όμως είχε τον αντιπρόσωπό του και τον Κοτσάμπαση. Αυτός ήταν υπόλογος για να μαζεύει τους φόρους. Και τι φόρους; Οι νόμιμοι που τους προέβλεπε το Κοράνιο ήταν το «χαράτσι» (ή «κεφαλιακός»), και ο «Έγεκιος» (ή «δεκάτη, ή «μιρί»).
      Αμέτρητοι όμως ήταν οι έκτακτοι και αυθαίρετοι φόροι. Ορμούσαν τα μπουλούκια στο χωριό και ξεχύνονταν στα σπίτια. Ήθελαν να καλοφάνε και να καλοπιούνε, αυτοί και τα αλογά τους. Κονάκι και ταϊνι, άνθρωποι και ζώα. Και κοντά σ’ αυτά, να και τα δοσίματα, τα μπαξίσια, τα μπαγιραμλίκια για τους αρχηγούς, τα αγαλίκια για τον Κατή και τον Μπουλούκμπαση. Φόροι και για κρασιά ακόμα («βαρελιάτικος»), για το ψήσιμο του ψωμιού («αλατιάτικος»), για το άλεσμα του καλαμποκιού, για τα ζώα, μικρά και μεγάλα. Πέρα απ’ την τακτική φορολογία ήταν και η ειδική. Χαρμόσυνα ή λυπητερά περιστατικά στη ζωή των Πασάδων και Βεζύρηδων, συνοδεύονταν και με έκτακτες φορολογίες των ραγιάδων. Αναφέρουμε ενδεικτικά το τι πρόσφεραν πόλεις και χωριά στην Αλή Πασά, όταν πάντρεψε το 17χρονο παιδί του, το Σαλήχ, στα 1817.
      Γέμισαν τα Γιάννινα βόδια, άλογα, μουλάρια, γιδοπρόβατα, κότες. Οι γυναίκες ξυπόλητες και φορτωμένες ξύλα και μέλι και οι άνδρες τους τραγουδώντας, τάχα από χαρά, πηγαινοέρχονταν στο σαράι.
      Τα δικά μας χωριά, τα Κράβαρα, πρόσφεραν 200 κριάρια, ο καπετάν Στουρνάρης 20 κριάρια κι ένα ελάφι, ο Γιωργάκης Κανναβός ένα μπουλούκι πρόβατα κι ένα τουφέκι. Όλα τα πεσκέσια, απ’ όλο το πασαλίκι έφτασαν τα 24.423 κριάρια, 759 μουλάρια, 31 άτια, 117 άλογα! Οι φόροι στο πασαλίκι του Αλή έφταναν κάθε χρόνο τα 10 -12 εκατομύρια, τότε που η οκά το ψωμί είχε 15 λεπτά και το κρέας 8 δεκάρες.
      Και τι απέμενε για τους δόλιους τους χωριανούς; Σχεδόν τίποτα, πείνα και δυστυχία.

      Αλλά δεν ήταν μόνο η πείνα. Έλειπε και η ασφάλεια. Κοντά στην καλοπέραση οι Αγαρηνοί ζητούσαν να ικανοποιήσουν και τις αντρικές ορμές τους. Γιαυτό τις περισσότερες νυχτιές γυναίκες και αγόρια ξενυχτούσαν στα διάσελα και στις πλαγιές μέσα σε σπηλιές και στάνες.
    Πολλές φορές ολόκληρο το χωριό έμενε έρημο. Οι χωριανοί μας εγκατέλειπαν τα σπίτια τους και ξεχείμαζαν ή ξεκαλοκαίριαζαν σ’ απόκρημνα μέρη, όπως στο Πυργάκι, στις Πατουσιές, πίσω απ’ τον Αη-Λιά, στα Καλάνια, στη Στρούγκα και αλλού. Αυτό δεν είναι αυθαίρετο. Το μαρτυρούν τα υπάρχοντα χαλάσματα που υπάρχουν  ακόμα στα μέρη αυτά. Υπάρχουν ακόμα οι ερειπωμένες πολεμίστρες στο Πυργάκι. Υπάρχουν ακόμα και κατάλοιπα τάφων στο ίδιο μέρος. Το μαρτυρεί ακόμα και η τοποθεσία πιο κει του «Αη-πεθαμένου», όπου σίγουρα έψελναν και έθαβαν τους πεθαμένους τους. Και δεν έφευγαν και δεν ταλαιπωρούνταν μόνο για να μην τους πάρουν το βιός τους οι Τούρκοι και οι Αρβανίτες, αλλά για να γλιτώσουν τη ζωή τους και προπαντός την τιμή τους. Μάταιες ήταν οι αναφορές και τα παράπονά τους προς το Σουλτάνο. Μάταια ήταν και αυτουνού τα αυτοκρατορικά του διατάγματα. Οι Τούρκοι είναι πάντα Τούρκοι.
    Την τιμή οι χωριανοί μας, όπως όλοι οι ραγιάδες, την έβαζαν πάνω και απ’ τη ζωή τους, και αφού δεν τη σέβονταν οι Αγαρινοί έπαιρναν μόνοι τους οι χωριανοί μας το δικό τους νόμο στα χέρια τους και τους επέβαλαν το σεβασμό του.
    Χαρακτηριστικό είναι το εξής γεγονός:
    Είχαν καθιερώσει οι Τούρκοι αγάδες τη συνήθεια να απολαμβάνουν αυτοί την κάθε κοπέλα των ραγιάδων την παραμονή του γάμου της, πριν την πάρει ο γαμπρός. Αυτό ήθελα να εφαρμόσει και ο Τούρκος Αγάς της Κοζίτσας. Πρόκειταν εκείνες τις μέρες να παντρευτεί η Λάμπρω Ζωϊτού, που είχε τέσσερα αδέρφια: το Γιάννο, τον Παλαιολόγο, τον Πάνο και το Γιώργο. Το Σάββατο, παραμονή του γάμου, λέει ο Τούρκος στο Γιάννο:
    - Το βράδυ να μου φέρεις στο σπίτι τη Λάμπρω.
    Μαζεύτηκε το αίμα στο κεφάλι του Γιάννου απ’ το θυμό του. Συγκρατήθηκε όμως και του απάντησε ψυχρά:
    - Καλά, μόλις νυχτώσει.
    Μαζεύτηκαν όλα τα αδέρφια και πήραν την απόφασή τους.
    Μόλις πέρασε κάμποση νύχτα, αρματώθηκαν καλά και πάνε στον Πύργο του Τούρκου που ήταν εκεί που είναι σήμερα η πλατεία στο Κοτρώνι. Μπαίνουν απότομα μέσα, καθαρίζουν τους δυο φύλακες Τούρκους, σφάζουν την οικογένεια του Αγά και τελευταία και τον ίδιο.
    Ξαναγυρίζουν σπίτι τους, παίρνουν την αδελφή τους τη Λάμπρω και ό,τι απ’ τα συγύρια τους μπορούσαν να σηκώσουν και ολονυχτίς φεύγουν απ’ το χωριό.
     Φτάνουν στον Άβορο Δωρίδας με αλλαγμένο όνομα. Εκεί άρχισαν να δουλεύουν σαν υφαντήδες. Και ως υφαντήδες τους ήξεραν οι κάτοικοι του Άβορου.
     Στον Άβορο πάντρεψαν τη Λάμπρω, υπάρχει ακόμα το σπίτι της. Και τα τέσσερα αδέρφια παντρεύτηκαν και έγιναν γενάρχες οικογενειών με τα ονόματα Ζωϊτός, Παλαιολόγος και Υφαντής. Άλλοι έμειναν στον Άβορο και άλλοι πήγαν στο Λιδωρίκι, την Καλλιθέα, την Ερατεινή, τον Άγιο Νικόλαο, το Αίγιο και κάποιος στην Αφρική.
    Πέρασαν πολλά χρόνια, ο Γιάννος, γέρος πια, με την οικογένεια ενός γιού του, ξαναγύρισε στην Αμπελακιώτισσα. Το γεγονός της σφαγής στον Πύργο δεν ξεχάστηκε. Και οι χωριανοί μας εξαιτίας εκείνου του κόλλησαν το παρατσούκλι: «Ζωϊτομαχαίρας», που για κείνους που ξέρουν την ιστορία, είναι τιμητικός τίτλος.
    Και οπωσδήποτε δεν ήταν  μοναδική η περίπτωση του γενναίου εκείνου Κοζιτσιάνου. Και άλλοι φέρθηκαν παρόμοια. Εκδικήθηκαν κάποια ατιμία που τους έγινε και για να γλιτώσουν τη ζωή τους, πήραν τις φαμελιές τους και εγκατέλειψαν για πάντα την Αμπελακιώτισσα. Και είναι σήμερα σκορπισμένοι οι απόγονοί τους, σ’ όλες τις εσχατιές της Ελλάδας και του εξωτερικού.   

(Απο το βιβλίο του χωριανού μας Κ.Δ.ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ "Η ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑ-ΚΟΖΙΤΣΑ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ" 1996)

Ο Πολιτιστικός μας Σύλλογος προέβη σε έργα διαμόρφωσης χώρου αναψυχής στο ποτάμι Κότσαλος - θέση "Λογγά".
Έφτιαξε ξύλινες καλαίσθητες πινακίδες με παραδοσιακή μορφή που ταιριάζουν στο τοπίο και συνέχισε τα έργα καθαριότητας και καλωπισμού σε κεντρικά σημεία του χωριού μας!

Ο Πολιτιστικός μας Σύλλογος, συνεχίζοντας τη δράση του - παρά τις δυσκολίες της κατάστασης που βιώνουμε - προέβη σε έργα καλωπισμού / καθαρισμού σε κεντρικά σημεία του χωριού μας, καθώς επίσης και σε έργα άρσης επικινδυνότητας!!

Μέ μιά πανηγυρική καί συγκινητική τελετή δοξολογίας ἔγινε ἡ ὑποδοχή τεμαχίου τῆς χειρός τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου Ἐπισκόπου Σμύρνης στήν φυσική του θέση, δηλαδή στήν Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμπελακιωτίσσης Ναυπακτίας.

Ἡ ὑποδοχή ἔγινε τήν Κυριακή 14 Ἰουλίου ἐ.ἔ. τό ἀπόγευμα. Τό ἱερό λείψανο μετέφερε ὁ ἀδελφός τῆς Μονῆς Ἀρχιμ. π. Πολύκαρπος Θεοφάνης καί τό ὑποδέχθηκε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, μαζί μέ τόν Ναυπάκτιο Σεβ. Μητροπολίτη Ἱσπανίας καί Πορτογαλίας κ. Πολύκαρπο καί τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ.Μονῆς Ἀρχιμ. Πολύκαρπο Παστρωμᾶ.

Στήν ὑποδοχή συμμετεῖχαν πλῆθος Ἱερέων ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη καί ἀπό ἄλλες Ἱερές Μητροπόλεις, μεταξύ τῶν ὁποίων ὁ Πρωτοσύγκελλος π. Καλλίνικος Γεωργᾶτος, ὁ Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Προυσιωτίσσης Ἀρχιμ. Γεράσιμος, ὁ γέρων Ἱεροκήρυκας Ἀρχιμ. π. Ἀντώνιος Βαζούρας, ὁ Ἀρχιμ. π. Γαβριήλ Πλάκας μέλος τοῦ Ἡγουμενοσυμβουλίου καί Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος Πλατάνου, ὁ Ἱεροκήρυκας π. Εἰρηναῖος Κουτσογιάννης, ἄλλοι Ἱεροκήρυκες-Ἐφημέριοι, Ἱερομόναχοι καί μοναχοί τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, κ.ἄ., καθώς ἐπίσης οἱ Γερόντισσες τῶν Ἱερῶν Μονῶν τῆς Ἐπαρχίας μας Χριστοφίλη καί Εἰρήνη Μοναχές μέ μέρος τῶν συνοδειῶν τους καί πλῆθος κόσμου.

Τίς Ἀρχές τοῦ τόπου ἐκπροσώπησε ὁ Ναυπάκτιος Βουλευτής τοῦ Νομοῦ κ. Δημήτριος Κωνσταντόπουλος.

Πάνω ἀπό 500 πιστοί ἦταν παρόντες στήν ὑποδοχή, τήν ὁποία παρακολούθησαν μέ συγκίνηση καί κατάνυξη. Ἀνέβηκαν μιά διαδρομή δύο μέ δυόμιση ὧρες κυρίως ἀπό τήν Ναύπακτο, ἀλλά καί ἀπό τό Ἀγρίνιο καί ἀπό τά Ἰωάννινα, μέ λεωφορεῖα τά ὁποῖα μίσθωσαν ἡ Ἱερά Μονή καί οἱ Ἐνορίες.

Μετά τήν ὑποδοχή, πού ἔγινε στήν ἐξωτερική Πύλη τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, τελέσθηκε δοξολογία, στήν ὁποία ἔψαλε χορός Ἱεροψαλτῶν μέ ἐπικεφαλῆς τούς Ἱεροψάλτες Νεκτάριο Παπαθανασίου, Ἰωάννη Ἀθανασίου, Εὐάγγελο Σιακανδάρη, Νεκτάριο Σαράκη, Παναγιώτη Μορφῆ, Χρῆστο Τσόλκα κ.ἄ.

Ἀκολούθησε εἰδική εὐχαριστήριος εὐχή ἀπό τόν Σεβ. Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεο καί ἡ ὁμιλία του. Ὁ Σεβασμιώτατος χαρακτήρισε τήν ἡμέρα αὐτή «Πάσχα» καί «Λαμπρή» γιά τήν Ἱερά Μονή καί γιά τήν Ἱερά Μητρόπολη. Παρουσίασε τό ἱστορικό τῆς συλήσεως τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου καί τό ἱστορικό τῆς ἐπανευρέσεως τμήματος αὐτοῦ μέ τήν ἰδέα πού εἶχε νά ἐρευνηθῆ ἡ δυνατότητα ἐπιστροφῆς τμημάτων τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου, τά ὁποῖα κάτω ἀπό ἀδιευκρίνιστες συνθῆκες εἶχαν βρεθεῖ στήν κατοχή ἄλλων Μονῶν ἤ Ἱερομονάχων. Στήν ἔρευνα αὐτή ἀνακαλύφθηκε ὅτι ἕνα τμῆμα ἀπό τό μετακάρπιο τῆς ἁγίας χειρός βρισκόταν στά κατάλοιπα τοῦ ἀειμνήστου Ἡγουμένου τῆς Μονῆς π. Γρηγορίου Μπουλούκη, πού εἶχε παραιτηθῆ ἀπό τήν ἡγουμενία ἀπό τό ἔτος 1985. Αὐτό τό τμῆμα ἐπιστράφηκε στήν Ἱερά Μονή, ἀφοῦ πρῶτα κατασκευάσθηκε κατάλληλη πολύτιμη λειψανοθήκη. Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος μετέφερε τό μήνυμα τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἱερεμία, Ναυπάκτιου τήν καταγωγή, καί τέλος κάλεσε τόν παριστάμενο Σεβ. Μητροπολίτη Ἱσπανίας κ. Πολύκαρπο, ἐπίσης Ναυπάκτιο τήν καταγωγή, νά ἀπευθύνη χαιρετισμό.

Ὁ λόγος τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἱεροθέου δημοσιεύεται στό τέλος τοῦ παρόντος ὁλόκληρος ἀπομαγνητοφωνημένος.

Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ἱσπανίας κ. Πολύκαρπος χαρακτήρισε τήν ἐπιστροφή τμήματος τοῦ ἁγίου Λειψάνου «μεγάλο ἱστορικό ἐκκλησιαστικό γεγονός», ἀναφέρθηκε στήν ὀνοματοδοσία του σέ Πολύκαρπο κατά τήν κουρά του ἀπό τόν τότε Μητροπολίτη Χαλκηδόνος νῦν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, γιά νά ὑπάρχη ἡ σύνδεση μέ τήν γενέτειρά του Ναυπακτία. Ἀναφέρθηκε ἐπίσης στίς προσωπικές του ἀναμνήσεις καί ἐμπειρίες ἀπό τόν Ἅγιο.

Μετέφερε δέ, ὁ Μητροπολίτης Ἱσπανίας, τίς εὐχές τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου: «Ἐγώ θέλω μόνο νά μεταβιβάσω πρός τόν ποιμενάρχη μας τίς Πατριαρχικές εὐχές, τήν στοργή καί τήν ἀγάπη τοῦ Πατριάρχου μας, ὅπως καί τίς εὐχαριστίες του γιά ὅ,τι πράττει γιά τό Πατριαρχεῖο μας. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι κάποτε αὐτή ἡ Μονή γιά κάποια περίοδο ὑπῆρξε Πατριαρχικό Σταυροπήγιο. Τίς ἰδιαίτερες εὐχαριστίες του γιά ὅ,τι τελευταία γράφει καί συνεχίζει νά γράφη ὁ Σεβασμιώτατος ὑπερασπιζόμενος τά δίκαια τῆς Μητρός Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Αὐτό τό μήνυμα τοῦ Πατριάρχου ἀπευθύνεται καί πρός τό ποίμνιο αὐτῆς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, καθώς καί στόν Ἱερό Κλῆρο. Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ διά πρεσβειῶν τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου νά συνοδεύη πρῶτα τόν πρόεδρο τῶν Ναυπακτίων, τόν Σεβασμιώτατο κ. Ἱερόθεο, καθώς καί τήν ἀδελφότητα καί τόν Ἡγούμενο καί ὅλους τους Ναυπακτίους».

Τέλος ὁ ἅγιος Ἱσπανίας εὐχαρίστησε τόν Μητροπολίτη Ναυπάκτου καί τοῦ εὐχήθηκε νά συνεχίζη «τήν πολύκαρπο καί ἀγλαόκαρπο ποιμαντορία του σέ αὐτήν τήν Μητρόπολη, τήν ὁποία τίμησε καί τιμᾶ, καί παρότι ὑπῆρξαν πολλές εὐκαιρίες γιά ἄλλη Μητρόπολη, παρέμεινε πιστός ἐδῶ, ἀφοσιωμένος σέ αὐτά τά ἱερά χώματα τῆς Ναυπακτίας μας».

Ὁ Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἀρχιμ. π. Πολύκαρπος Παστρωμᾶς ἐξέφρασε τήν μεγάλη ἀνακούφισή του γιά τό ὅτι μέ «μεγάλη χαρά ὑποδεχόμαστε καί πάλι τόν Γέροντά μας (ἅγιο Πολύκαρπο) στό μοναστήρι μας» ἀφοῦ, ὅπως εἶπε, «ὅταν πρίν ἑξίμιση χρόνια συλήθηκε τό λείψανο, οὐσιαστικά τσακίστηκα». Στό τέλος εὐχαρίστησε τόν Θεό, τόν Σεβασμιώτατο, τόν ἀδελφό τῆς Μονῆς π. Πολύκαρπο Θεοφάνη καί ὅλους ὅσοι στηρίζουν τήν Ἱερά Μονή.

Τέλος ὁ Ἀρχιμ. π. Πολύκαρπος Θεοφάνης, πού συνέβαλε στήν ἐπιστροφή τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου, ἀλλά καί στήν διοργάνωση τῆς λαμπρῆς ὑποδοχῆς, ἔδωσε τήν μαρτυρία του γιά τήν γνησιότητα τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου, εἶπε ὅτι ἐφάρμοσε τόν λόγο τοῦ Ἐπισκόπου, γι’ αὐτό καί ὅλα ἐξελίχθηκαν αἰσίως, καί μίλησε γιά τήν ἀνάγκη στήριξης τῆς Ἱερᾶς Μονῆς.

Στήν συνέχεια, καί ἐνῶ οἱ Ἱεροψάλτες ἔψαλαν τήν παράκληση τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου, οἱ πιστοί προσκύνησαν τό ἱερό Λείψανο καί ἔλαβαν ἀπό τόν Ἡγούμενο μιά εἰκόνα ὡς εὐλογία καί ἐνθύμιο τῆς ἱστορικῆς ἡμέρας.

Ἦταν μιά φωτεινή καί ἱστορική ἡμέρα γιά τήν Ἱερά Μονή Ἀμπελακιωτίσσης, ἡ ὁποία τά τελευταῖα χρόνια παρουσιάζει ἄνθιση καί γιά ὅλη τήν Ἱερά Μητρόπολή μας.

Ἄς σημειωθῆ ὅτι τό πρωί τῆς Κυριακῆς ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος εἶχε λειτουργήσει στήν ὀρεινή Ἐλατοῦ, ὅπου καί τέλεσε μετά τήν θεία Λειτουργία τά Θυρανοίξια ἑνός Ἐξωκκλησίου, ἐνῶ μόλις κατέβηκε στήν Ναύπακτο τό βράδυ, ἐπισκέφθηκε τίς πληγεῖσες ἀπό τίς πλημμύρες περιοχές τοῦ Πλατανίτη, τῆς Μακύνειας καί τήν Κατασκήνωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ὅπου ὁμίλησε στίς κατασκηνώτριες γιά τά οἰκολογικά προβλήματα τῶν ἡμερῶν μας.

Ὁ λόγος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου

(ἀπομαγνητοφωνημένος)

«Σήμερα εἶναι Πάσχα, Λαμπρή γιά τήν Ἱερά Μονή καί τήν Ἱερά Μητρόπολή μας. Μέ ποιά ἔννοια τό λέγω αὐτό;

Ἡ 13η Μαρτίου τοῦ 2013 ἦταν γιά τήν Μονή αὐτή Μεγάλη Παρασκευή, Μεγάλη Ἑβδομάδα. Ὄχι, βέβαια, ὅτι ἡ ἡμέρα ἦταν Μεγάλη Παρασκευή∙ Τετάρτη ἦταν τό βράδυ. Οὔτε ἦταν περίοδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Ἑβδομάδος, ἀλλά γιά τήν Ἱερά αὐτή ἡ Μονή ἄρχισε ἀπό τότε ἡ «Μεγάλη Παρασκευή» της.

Ἦταν ἡ ἡμέρα κατά τήν ὁποία ἀνόσιες χεῖρες ἐσύλησαν τό ἱερό Λείψανο τῆς χειρός τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου, πού ἦταν ἐδῶ, στήν Ἱερά Μονή, γιά 500 σχεδόν χρόνια καί εὐλογοῦσε ὅλη τήν περιοχή, ὅλη τήν Ναυπακτία καί πέραν αὐτῆς. Οἱ ἀνόσιες χεῖρες ἦταν ἐκεῖνες, πού χωρίς νά γνωρίζουμε ποιά ἦταν ἡ ἐπιδίωξή τους καί ποιός ὁ σκοπός τους, ἐσύλησαν, πῆραν καί ἔκλεψαν τό λείψανο τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου.

Μία θλίψη τότε διοχετεύθηκε σέ ὅλη τήν περιφέρειά μας. «Μᾶς πῆραν τόν Ἅγιό μας, μᾶς πῆραν τήν εὐλογοῦσα χείρα τοῦ Ἁγίου, τόν ὁποῖο ἐμεῖς εὐλαβούμαστε». Καί ὅλοι ἔκλαιγαν καί ἦταν σάν νά ἔχασαν ὄχι ἁπλῶς κάποιο ἀγαπητό τους πρόσωπο, ἀλλά κάτι περισσότερο καί εὐρύτερο.

Φυσικά ἡ θλίψη ἡ δική μου, τοῦ ἡγουμένου καί ὅλων των ἱερέων ἦταν πάρα πολύ μεγάλη. Γι’ αὐτό μετά ἀπό τέσσερεις μέρες, τήν ἑπόμενη μετά τήν ἱεροσυλία Κυριακή, 17 Μαρτίου 2013, ἤρθαμε ἐδῶ στήν Ἱερά Μονή νά τελέσουμε τήν θεία Λειτουργία. Καί ἐκεῖ διαβάστηκε μία προσευχή τήν ὁποία εἶχα συντάξει γιά τήν εὕρεση τῆς χειρός τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου. Καί στήν προσευχή τήν ὁποία ἀπευθύναμε στόν Θεό μέ δάκρυα καί πόνο, μέ δάκρυα στά μάτια καί πόνο στήν καρδιά, μεταξύ των ἄλλων εἴπαμε: «Βλέψον ἱλέω ὄμματί σου, Κύριε, ἐπί τοῦ τεθλιμμένου τούτου λαοῦ καί ἐπάκουσον τῆς δεήσεως αὐτοῦ. Ἴδε τήν θλίψιν καί τά δάκρυά του. Μή παρίδῃς τῆς δεήσεως ἡμῶν καί τῶν στεναγμῶν τῆς καρδίας ἡμῶν…».

Εἶχε συνέχεια ἡ εὐχή αὐτή καί στό τέλος κατέληγε μέ προσευχή στόν Ἅγιο Πολύκαρπο. Καί μεταξύ των ἄλλων εἴπαμε: «Ἐλθέ, Ἅγιε τοῦ Θεοῦ, ἡ παραμυθία ἠμῶν ὁ ἀλήπτης (προπονητής) καί ὁ προνοητής ἡμῶν». Καί τότε Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ, ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, παρεκλήθη ὑπ’ ἐμοῦ καί συνέταξε ἕνα τροπάριο τό ὁποῖο ψάλλαμε κάθε φορά, σέ κάθε ναό κατά τήν θεία Λειτουργία καί τό ψάλλαμε καί σήμερα: «Τήν ἁγίαν σου χεῖρα ἥν ἀφήρεσαν βέβηλοι ἐκ τῆς περιβλέπτου Μονῆς σου…» κλπ. Προσευχόμασταν καί λέγαμε: «Θεέ μου, σέ παρακαλῶ στεῖλε μας πίσω τό λείψανο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου».

Κάπου κάπου ἔβλεπα μερικές ἀναλαμπές. Γιά παράδειγμα, ἀνακάλυψαν ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος τό ἐσύλησε, ἔφυγε ἐκτός Ἑλλάδος, δέν γνωρίζουμε τί ἔγινε, ποῦ τό ἔδωσε, δέν γνωρίζουμε ποιοί ἦταν οἱ συνεργοί, οἱ ἠθικοί συνεργοί του, οἱ φυσικοί συνεργοί του. Εἶναι φυσικά ἡ δικαστική διαδικασία πού εἶναι ἐν ἐξελίξει, ἀλλά τελικά παρακαλούσαμε τόν Ἅγιο.

Μοῦ ἔλεγε ὁ Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Αὐτῆς Μονῆς: «Σεβασμιώτατε, δέν ἔφυγε ὁ Ἅγιος ἀπό τήν Μονή μας, ἐδῶ εἶναι, τόν βλέπουμε συνέχεια». Καί πράγματι ἀμέσως ἄρχισαν νά ἔρχονται νέοι μοναχοί. Ὁπότε σήμερα ἡ Ἱερά αὐτή Μονή ἔχει μοναχούς πού δέν εἶχε τίς τελευταῖες δεκαετίες. Εἶναι τέσσερεις (4) μοναχοί πού παραμένουν καί ἕνας δόκιμος. Εἶναι ἐγγεγραμμένοι καί ἄλλοι μοναχοί πού ὑπηρετοῦν στήν Ἱερά Μητρόπολη, συνολικά δέκα τέσσερεις (14) μοναχοί, στήν Ἱερά αὐτή Μονή. Ἀλλά καί ἄλλες εὐλογίες εἶχε αὐτή ἡ Ἱερά Μονή.

Ὡστόσο ἐμεῖς περιμέναμε νά ἐπιστρέψη τό χέρι τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου.

Ἡ καρδιά μου ἦταν γεμάτη ἀπό ἀγωνία καί πόνο. Δέν μποροῦσα νά ἡσυχάσω καί σκεφτόμουν πάρα πολλά. Κάποια στιγμή εἶχα μιά σκέψη καί κάλεσα στό γραφεῖο μου τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς π. Πολύκαρπο, τόν Πρωτοσύγκελο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, τόν π. Καλλίνικο, τόν π. Πολύκαρπο Θεοφάνη καί τούς λέω: «Κάτι πρέπει νά κάνουμε. Φυσικά κάνουμε τά πάντα γιά νά ἐπιστρέψη τό Χέρι καί διά τῆς ἀστυνομικῆς καί διά τῆς δικαστικῆς ὁδοῦ, ἀλλά θά μείνουμε ἔτσι;». Σάν νά μέ φώτισε ὁ ἅγιος Πολύκαρπος. Ἄκουσα ὅτι ὑπάρχουν λείψανα τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου σέ διάφορα μέρη: στήν Ἱερά Μονή Προυσσού, στήν Ἱερά Μονή Τατάρνης, ὑπάρχει κάπου στήν Θεσσαλονίκη στήν εὐρύτερη περιφέρειά της.

Σκέφτηκα λοιπόν καί εἶπα στούς πατέρες: «Κάτι πρέπει νά κάνουμε. Νά στείλουμε ἔγγραφο καί νά παρακαλέσουμε τούς μοναχούς, τους Γέροντες, τούς Ἡγουμένους αὐτῶν τῶν Μονῶν νά μᾶς δώσουν ἕνα τμῆμα ἀπό αὐτά πού ἔχουν, ὥστε νά ἔχουμε στήν Μονή μας κάτι ἀπό τό χέρι τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου».

Βέβαια πρέπει νά σᾶς πῶ ὅτι μέσα στό Ἱερό Βῆμα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ὑπάρχει μία λειψανοθήκη μέ διάφορα μικρά τμήματα καί τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου. Εἶναι καί ἕνα μικρό τμῆμα στόν Καθολικό ναό τοῦ Ἁγίου Δημητρίου τῆς πόλεως Ναυπάκτου. Καί ἐνδεχομένως νά ἔχουν καί ἄλλοι.

Καί γιατί τό λέω ὅτι ἔχουν καί ἄλλοι; Διότι πρίν ἔρθω ἐδῶ Μητροπολίτης, πρίν ἀπό 24 χρόνια ἦταν σχεδόν ἀνοιχτή ἡ λειψανοθήκη καί ὁ καθένας ἔπαιρνε ὅ,τι ἤθελε. Γι’ αὐτό καί ὅταν ἄκουσα μερικά παράπονα ὅταν ἦρθα στήν Μητρόπολη, εἶπα ὅτι πρέπει νά σταματήση αὐτό. Ὅρισα μία Ἐπιτροπή ἡ ὁποία ἀποτελεῖτο ἀπό τόν π. Ἀντώνιο τόν Βαζούρα, τό Γενικό Ἀρχιερατικό Ἐπίτροπο τότε π. Ἀθανάσιο, τόν π. Καλλίνικο, τόν Ἡγούμενο ἀπό ἄλλα λαϊκά μέλη, ὅπως ὁ Παπαδημητρίου Κωνσταντῖνος καί ὁ Παπαδημητρίου Ἰωάννης ἀπό τό χωριό. Τούς εἶπα νά ἀνοίξουν τήν λειψανοθήκη, νά δοῦν καί νά φωτογραφίσουν τί ἀκριβῶς ὑπῆρχε μέσα, τί ἔλειπε, τί ὑπάρχει, νά ξέρουμε τί ἀκριβῶς εἶναι, ὥστε νά μήν ἐπιτρέψουμε ἀπό δῶ καί πέρα σέ κανέναν νά ἐπιβουλεύεται κάτι ἀπό τό χέρι τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου. Ἄρα ὅλα αὐτά πού ὑπῆρχαν στήν λειψανοθήκη, τά ἔχουμε φωτογραφημένα.

Εἶπα λοιπόν στούς πατέρες «Κάτι πρέπει νά κάνουμε». Τότε ὁ π. Πολύκαρπος ὁ Θεοφάνης εἶπε: «Ἔχω κάτι στό νοῦ μου». Δέν μᾶς τό ἀποκάλυψε ἀμέσως… Βρῆκε κάποιον νά κληρικό π. Καλλίνικο πού ἦταν τότε στό Ἀγρίνιο, ὁ ὁποῖος ἦταν κληρονόμος πολλῶν πραγμάτων τοῦ π. Γρηγορίου Μπουλούκη, ὁ ὁποῖος ἦταν γιά πολλά χρόνια ἐδῶ Ἡγούμενος τῆς Μονῆς πρίν ἔρθω ἐγώ ἐδῶ ὡς Μητροπολίτης. Εἶχε φύγει τό 1985, ἐνῶ ἐγώ ἦρθα δέκα χρόνια μετά, τό 1995. Ἐκεῖνος ἦταν Ἡγούμενος ἐδῶ καί θεώρησε καλό, ὅπως ἔκαναν καί ἄλλοι, νά πάρη καί αὐτός ἕνα κομμάτι ἀπό τό ἱερό λείψανο, τό ὁποῖο κομμάτι εἶχε στό σπίτι του γιά εὐλογία. Καί κληρονόμος αὐτῶν ἦταν ὁ φίλος του ὁ κληρικός πού σᾶς ἀνέφερα.

Ρώτησε λοιπόν ὁ π. Πολύκαρπος καί πράγματι ἔμαθε ὅτι ὑπῆρχε ἕνα κομμάτι ἀπό τό χέρι τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου και ὑπῆρχε ἕνα χαρτί μέ τόν γραφικό χαρακτήρα τοῦ Ἡγουμένου π. Γρηγορίου πού ἔλεγε ὅτι ἦταν ἀπό τό χέρι τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου. Μέσα ὑπῆρχε καί ἕνας σπόγγος ἀπό τό αἷμα τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου, ὅπως ὑπῆρχε καί μέσα στήν λειψανοθήκη.

Ὅταν, λοιπόν, ἦταν Ἡγούμενος, τό πῆρε ὁ ἴδιος –κακῶς τό πῆρε, καλῶς ἐπιστρέφει– τό πῆρε λοιπόν καί μέ τό χέρι του ἔγραψε ὅτι αὐτό εἶναι τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου. Ὡστόσο ὁ π. Πολύκαρπος ἔκανε καί κάτι ἄλλο. Τό φωτογράφισε καί τό ἔστειλε σέ κάποιον ὀρθοπεδικό ἰατρό, γιά νά διαπιστώση ἀπό ποιό σημεῖο τοῦ ἀνθρώπινου σκελετοῦ εἶναι αὐτό τό τμῆμα καί ἐκεῖνος τοῦ εἶπε ὅτι εἶναι ἀπό τό δεξί χέρι, ἀπό τό μετακάρπιο. Καί εἶναι κομμάτι τό ὁποῖο ἔλειπε, ὅπως φαίνεται ἀπό τίς φωτογραφίες πού εἴχαμε βγάλει. Νά λοιπόν ὅτι εἶναι πραγματικό καί ἔτσι πείστηκα καί ἐγώ. Γιατί δέν πρέπει στά θέματα αὐτά νά εἴμαστε ἀφελεῖς. Στά θέματα αὐτά πρέπει νά ἔχουμε μία πίστη βεβαιωμένη. Πείστηκα λοιπόν ὅτι εἶναι πράγματι ἀπό τό χέρι τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου πού, ὅπως εἶπα πρίν κακῶς ἀποσπάστηκε, ἀλλά καλῶς ἐπιστράφη.

Δοξάζω τόν Θεό καί τόν Ἅγιο γι’ αὐτήν τήν μεγάλη δωρεά. Προέρχεται αὐτό ἀπό τμῆμα τῆς χειρός τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου ὡς προπομπός, ὡς μία μικρή παραμυθία ἕως ὅτου ἔρθουν καί ὅλα τά ἄλλα τμήματα τῆς δεξιᾶς χειρός τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου.

Ἔγραψα λοιπόν μία Ἐγκύκλιο γιά νά ἐνημερώσω τόν λαό γι’ αὐτήν τήν μεγάλη χαρά καί δημοσιεύτηκε στήν ἐφημερίδα. Ὅταν διάβασε τήν Ἐγκύκλιο ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἱερεμίας, ὁ ὁποῖος εἶναι Ναυπάκτιος, μοῦ ἔστειλε μήνυμα. Χάρηκε πάρα πολύ, ὅταν τό ἔμαθε. Μοῦ ἔστειλε τό μήνυμα καί μέ παρακάλεσε νά τό δημοσιεύσω καί νά τό διαβάσω σήμερα στήν συνάντησή μας αὐτή.

Ἔνιωσε πολύ μεγάλη χαρά ἀλλά δέν μποροῦσε νά ἔλθη καί τοῦ εἶπα ὅτι θά σᾶς διαβάσω τό μήνυμά του.

Λέει στό μήνυμά του ὁ ἅγιος Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἱερεμίας:

«Ὡς Ναυπάκτιος καί ἐγώ συμμετέχω μετά πολλῆς χαρᾶς καί συγκινήσεως εἰς τήν χαράν τοῦ Ποιμενάρχου μας Ἐπισκόπου κυρίου μας κ. Ἱεροθέου, διότι ἡ Ἱερά μας Μητρόπολις ἀπέκτησε πάλιν λείψανον ἐκ τῆς χειρός τοῦ ἠγαπημένου μας ἁγίου Πολυκάρπου.

Eὐχαριστοῦμεν τόν Ποιμενάρχην μας διά τήν ἐναγώνειον προσευχήν του, ἡ ὁποία μᾶς ἔδωσε τό χαροποιόν θαῦμα καί δεόμεθα μετ’ αὐτοῦ διά τήν ἀνεύρεσιν ὁλοκλήρου τοῦ κλαπέντος λειψάνου τῆς ἁγίας χειρός τοῦ προστάτου Ἁγίου μας.

Πάντως, μᾶς ἀρκεῖ καί ἡ παροῦσα χαρά, διότι, ὅπως λέγωμεν διά τό Σῶμα τοῦ Κυρίου μας κατά τήν θείαν Εὐχαριστίαν, ὅτι ὁ Κύριος εἶναι ὅλος καί ἐν τῷ μέρει καί ἐν παντί, οὕτω λέγομεν καί τώρα διά τό λείψανον τῆς χειρός τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου: ὅτι, μέ τήν ἀνεύρεσιν, ἔστω και μικροῦ τεμαχίου τῆς ἁγίας Χειρός τοῦ Ἁγίου, ἔχομεν ἡμεῖς οἱ Ναυπάκτιοι εἰς τήν Μητρόπολίν μας, διά τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ τεμαχίου, καί τώρα καί ὅλην τήν χείρα τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου.

Ἀπό μᾶς ἀπομένει ἡ πίστις εἰς τό δοθέν εἰς ἡμᾶς θαῦμα καί ἡ εὐγνωμοσύνη μας εἰς τόν Ἐπίσκοπόν μας κ. Ἱερόθεον διά τήν θερμήν του προσευχήν.

Μετά βαθυτάτου σεβασμοῦ,

Ἐπίσκοπος Ἱερεμίας»

Αὐτό τό μήνυμα τοῦ ἀγαπητοῦ μου Μητροπολίτου Γόρτυνος κ. Ἱερεμία δείχνει τήν εὐγένεια τοῦ χαρακτήρα του, ἀλλά καί τήν ἀγάπη του πρός τό πρόσωπό μου. Ἐπίσης δείχνει καί τήν θεολογική κατάρτισή του, ἀφοῦ, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Θεσσαλονίκης «καί μερισθέντος τοῦ σώματος ἀμέριστος ἡ Χάρις διαμένει». Δηλαδή, καί ὅταν μερίζεται – τεμαχίζεται τό λείψανο, ἡ Χάρη οτῦ Θοεῦ πού ὑπάρχει σέ αὐτό δέν μερίζεται, ὑπάρχει ὁλόκληρη. Ἔτσι, ἔχοντας ἕνα μικρό τμῆμα τοῦ λειψάνου, ἔχουμε ὅλη τήν Χάρη πού ὑπάρχει στό σῶμα τοῦ Ἁγίου.

Εὐχαριστοῦμε θερμῶς τόν ἀγαπητό ἀδελφό καί συμπατριώτη μας Μητροπολίτη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἱερεμία.

Ἔχουμε ὅμως τήν μεγάλη χαρά νά ἔχουμε ἀνάμεσά μας τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ἱσπανίας καί Πορτογαλίας, ἀγαπητό ἐν Χριστῷ ἀδελφό, πού καί ἐκεῖνος ἔχει τό ὄνομα τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου καί σέβεται τόν ἅγιο Πολύκαρπο. Καί σᾶς παρακαλῶ, ἀγαπητέ ἀδελφέ, νά ἀπευθύνετε ἕναν χαιρετισμό στόν περιούσιο λαό, πού μέ τόση χαρά ἀνέβηκε ἐπάνω στό μοναστήρι».